|
Kategorie |
|
Nasi przyjaciele
|
|
|
Legnickie Pole - Wahlstatt
Miejscowość znana stała się dzięki bitwie z Mongołami, która miała miejsce 9 kwietnia 1241 r. Doszło wówczas do starcia wojsk dowodzonych przez księcia legnickiego Henryka II Pobożnego z oddziałami Batu-chana. W jej wyniku książę Henryk poniósł śmierć. Jego zwłoki pozbawione głowy według legendy zostały rozpoznane przez księżną Jadwigę. W miejscu ich odnalezienia zbudowano kaplicę, którą później rozebrano, wznosząc w tym tutaj murowany kościółek. Przy nim zaczęła powstawać osada którą nazywano Dobre Pole. W 1677 r. w źródłach pojawia się nazwa Wahlstadt, w 1885 – Wahlstatt. Można ją dosłownie przetłumaczyć jako Dobre Pole (niem. das Wohl – dobro, pomyślność, der Stadt – miasto, miejsce). Nie można wykluczyć także nawiązania do staro-wysoko-niemieckiego słowa wal (klęska, porażka), gdzie Wahlstatt oznaczałoby pole przegranej bitwy. Po 1945 r. wieś nosiła przez krótki okres nazwę Dobre Pole.
Pierwszym wzmiankowanym w 1324 r. mieszkańcem Legnickiego Pola był Busewoy z Wolstat. W XV w. wieś należała do benedyktynów. W 1535 r. po likwidacji prepozytury benedyktyńskiej, książę Fryderyk II sprzedał Hansowi von Leinigen za 1300 guldenów węgierskich posiadłości zakonne. Ok. 1540 r. stały się one własnością Johanna Kittlitza z Dobrocina. W 1555 r. wieś przeszła w ręce rodziny von Landskron. Kolejnymi jej właścicielami byli: Hans Abschatz na Strakowicach (1575), Friedrich von Abschatz (1578), Christoph von Braun z Wielkiego Obiszowa pod Głogowem (od 1592 r.), jego syn Hans, a po nim wnuk Hans Herman. 13 grudnia 1703 r. ostatni właściciel z tego rodu, Hermann von Braun za długi, zmuszony był sprzedać wieś czeskim benedyktynom z Broumova. Po sekularyzacji dóbr benedyktyńskich, która miała miejsce 1810 r. majątek od państwa kupił baron von Birkhahn. Kolejnymi jego właścicielami byli kapitan Knorr, Christoph Geyer (od lutego 1842 r.), a od 1847 wnuk generała i księcia Wahlstatt Gebharda Lebrechta Blüchera – hrabia Gebhard Blücher, któremu za zasługi w wojnach napoleońskich w 1818 r. cesarz nadał tytuł księcia von Wahlstatt. W 1861 r. posiadłości Legnickiego Pola przeszły w posiadanie hrabiego Gebharda Bernharda Karla von Blüchera, a ok. 1930 r. znalazły się ręku hrabiego Gustawa Blücher von Wahlstatt, mieszkającego na co dzień w Berlinie. Przed 1945 r. Legnickie Pole stanowiło siedzibę władz gminy. Obecnie także pełni taką samą rolę. W XIV w. we wsi powstał kościół p.w. Świętej Trójcy i Najświętszej Marii Panny. Według tradycji został on wzniesiony na miejscu odnalezienia zwłok księcia Henryka Pobożnego. Od 1535 r. świątynia użytkowana była przez protestantów. Na krótko w latach 1703-1708 wróciła do katolików. Kościół kilkakrotnie padał ofiarą płomieni (1641, 1706). Przy tej średniowiecznej budowli znajduje się cmentarz, pozbawiony w 1978 r. nagrobków i epitafiów. Od 1961 r. obiekt pełni funkcję muzealną. Działa tutaj Muzeum Bitwy Legnickiej będące oddziałem Muzeum Miedzi w Legnicy.
Świadectwem świetności Legnickiego Pola jest barokowy zespół klasztorny, który powstał z inicjatywy opata Benedyktynów Othmara Zinke. Klasztor został wzniesiony w latach 1723-1726 według projektu architekta Kiliana Ignaza Dietzenhofera, przy współpracy z kamieniarzem Johannem Christianem Bobersacherem z Legnicy oraz rzeźbiarzem Karlem Josephem Hiernle z Pragi. Kompleks składa się z dwóch czteroskrzydłowych budynków, z wewnętrznymi dziedzińcami, połączonych wspólnym traktem wschodnim, rozdzielonych bryłą wzniesionego później kościoła (p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi), stanowiącego centralny element całej kompozycji. Po sekularyzacji majątków kościelnych przez władze pruskie w 1810 r. klasztor stał się własnością państwa. Służył wtedy m.in. jako lazaret i kwatery dla gości przeprowadzanych w 1828 i 1835 r. manewrów wojskowych. W 1836 r. król Fryderyk Wilhelm III podjął decyzję o ulokowaniu w dawnym klasztorze siedziby szkoły wojskowej kształcącej kadetów (Kadettenanstalt). Po wykupieniu z rąk prywatnych zabudowań i gruntów błyskawicznie przystąpiono do rozbudowy i adaptacji obiektów według projektów wybitnego architekta Karla Friedricha Schinkla. W dniu 28 kwietnia 1838 r. naukę w Szkole Kadetów rozpoczęło pierwszych czterdziestu uczniów wywodzących się ze szlacheckich rodów Śląska i Wielkopolski. Uroczyste otwarcie placówki nastąpiło trzy miesiące później – 3 sierpnia. W drugiej połowie XIX w. liczba uczniów wzrosła już do 200 kadetów. Przez osiemdziesiąt lat istnienia szkoły, jej mury opuściło pięć tysięcy wychowanków. Wśród nich znalazł się m.in. przyszły marszałek polny i prezydent Niemiec Paul von Hindenburg (w szkole od 1859 do 1863 r.), jeden z najlepszych pilotów pierwszej wojny światowej Manfred von Richthofen (znany jako Czerwony Baron) czy Helmuth von Pannwitz – generał Wehrmachtu i SS. Instytucja działała do 1920 r. Od maja tego samego roku w jej murach powstał cywilny, państwowy zakład wychowawczy (Staatliche Bildungsanstalt), przekształcony w 1933 r. w szkołę o politycznym charakterze (National-Politische Erziehungsanstalt). Podczas drugiej wojny światowej mieścił się tutaj jeniecki obóz dla francuskich oficerów i ordynansów (oflag VIII F Wahlstatt), utworzony w 2. poł. 1940 r. i zlikwidowany 1 grudnia 1941 r. Przebywało w nim 962 jeńców. Po wojnie obiekt został zajęty przez Rosjan. Tutaj remontowane były m.in. katiusze. W marcu 1957 r. Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej we Wrocławiu powołało działający do dziś Dom Pomocy Społecznej w Legnickim Polu, którego siedzibą został zaadaptowany do tego celu kompleks poklasztorny.
W Legnickim Polu znajduje się jeden z największych zabytków sztuki sakralnej w Polsce. Jest nim wzniesiony w latach 1727-1731 kościół p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi. Kamień węgielny pod jego budowę wmurowano 25 sierpnia 1727 r. Natomiast jego konsekracja nastąpiła 10 sierpnia 1738 r. Autorem projektu podobnie jak w przypadku założenia klasztornego był Dietzenhofer. Główną ozdobą kościoła są freski wykonane na sklepieniu przez niemieckiego malarza Cosme Damiana Asama. Rozporządzeniem Prezydenta RP z dnia 1 maja 2004 r. świątynia wraz z kościołem p.w. św. Trójcy Św., klasztorem i pawilonem ogrodowym została uznana za Pomnik historii Polski. 15 czerwca 2014 r. kościół św. Jadwigi został ogłoszony bazylika mniejszą.
W latach 1839-1840 na północno-zachodnim krańcu wsi wzniesiono pałac, który był siedzibą Blücherów. Był to skromny, dwukondygnacyjny obiekt nakryty dachem czterospadowym. Budynek został rozebrany prawdopodobnie w latach 50. XX w. Na terenie wsi znajdowały się trzy pomniki. Pierwszy usytuowany był w centralnej części wsi obok kościoła św. Trójcy. Był to odsłonięty w 1910 r. pomnik poświęcony mieszkańcom Legnickiego Pola i okolicznych wsi poległym w wojnach prusko-austriackiej (1866), prusko-francuskiej (1870-1871) oraz walkach w Afryce (1904-1905). W pobliżu nieistniejącego obecnie pałacu Blücherów znajdował się odsłonięty w 1924 r. pomnik upamiętniający mieszkańców gminy poległych w czasie pierwszej wojny światowej. Z tego samego roku pochodził pomnik wykonany według projektu Georga Schuberta, rzeźbiarza z Kamiennej Góry poświęcony poległym podczas pierwszej wojny światowej wychowankom miejscowej szkoły kadetów. Monument składał się z dwóch części: podstawy z inskrypcją oraz płaskorzeźby wyobrażającej Michała Archanioła. Fragmenty zniszczonych pomników zostały zebrane i w 2003 r. zgromadzone przy Muzeum Bitwy Legnickiej.
Położenie: 51°08′42″N 16°14′31″E. Liczba mieszkańców: 1846 – 524, 1910 – 815, 1933 – 1030, 1939 – 1104, 2013 – 1326.
Źródła: Bucki A., Dobre Pole. Szkic do dziejów Gminy Legnickie Pole, Legnickie Pole 2013. Humeńczuk G., Kurowska A., Legnickie Pole. Przewodnik, Legnica 2005. Łuczyński R.M., Rezydencje i majątki szlacheckie w powiecie legnickim do 1945 roku, Wrocław 2012. Nazwy geograficzne Śląska, t. VI, pod red. S. Sochackiej, Opole 1992.
Poklasztorny gmach Szkoły Kadetów w Legnickim Polu. Kartka pocztowa ze zbioru L.Moszyńskiego
Pozdrowienia z Legnickiego Pola. Jedna z najstarszych kart pocztowych poświęcona tej miejscowości. Została nadana w 1895 r. Ze zbiorów K.Makowca
Panorama Legnickiego Pola z widokiem na obiekty dawnej szkoły kadetów oraz kościół katolicki p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi. Karta pocztowa z 1915 r. ze zbioru K.Makowca
Zabudowanie przy obecnej ul. Henryka Brodatego w Legnickim Polu. Karta pocztowa ze zbioru K.Makowca
Wieloobrazkowa karta pocztowa z najważniejszymi miejscami w Legnickim Polu. Ze zbioru L. Moszyńskiego
Satyryczna karta pocztowa z 1903 r. przedstawiająca Wojenną Niedzielę, Czyli Festiwal Uszu w Legnickim Polu. Zabawę związaną z rocznicą bitwy z Mongołami, polegającą na poszukiwaniu zaginionych worków z uszami dla Batu Chana. Ze zbioru R.Deca
Szkoła Kadetów w Legnickim Polu działająca w budynkach dawnego klasztoru. Fotografia z atelier Roberta Haertla. Ze zbioru W.Ziętka
Kadeci przy zabudowaniach szkoły w Legnickim Polu. Fotografia z atelier Roberta Haertla. Ze zbioru W.Ziętka
Basen w szkole kadetów w Legnickim Polu. Karta pocztowa z 1912 r. ze zbioru K.Makowca
Pozdrowienia z Korpusu Kadetów w Legnickim Polu. Karta pocztowa ze zbioru L.Moszyńskiego
Legnickie Pole. Widok Szkoły Kadetów, szkoły, kościoła ewangelickiego oraz plebani. Karta pocztowa ze zbioru L.Moszyńskiego
Siedziba szkoły kadetów oraz kościół katolicki p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi na karcie pocztowej z 1898 r. ze zbioru K.Makowca
Panorama Legnickiego Pola z widokiem na obiekty dawnej szkoły kadetów oraz kościół katolicki p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi. Karta pocztowa ze zbioru K.Makowca
Siedziba szkoły kadetów oraz kościół katolicki p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi na karcie pocztowej ze zbioru K.Makowca
Pomnik poświęcony poległym mieszkańcom wsi podczas wojen z 1866, 1870-71 i 1904-05 r. Odsłonięto go w 1910 r. Karta pocztowa ze zbioru K.Makowca
Budynek i wnętrze kościoła p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi w Legnickim Polu. Karta pocztowa ze zbioru K.Makowca
Kościół św. Trójcy w Legnickim Polu. Obecnie mieści się w nim Muzeum Bitwy Legnickiej. Karta pocztowa z 1901 r. ze zbioru K.Makowca
Pozdrowienia z Legnickiego Pola z widokiem kościoła p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi oraz zabudowań szkoły kadetów. Karta pocztowa z 1906 r. ze zbioru L.Moszyńskiego
Kościół św. Trójcy w Legnickim Polu. Obecnie mieści się w nim Muzeum Bitwy Legnickiej. Przed nim znajdował się pomnik poświęcony poległym mieszkańcom wsi podczas wojen z 1866, 1870-71 i 1904-05 r. Karta pocztowa ze zbioru K.Makowca
Karta pocztowa z 1900 r. widokiem najważniejszych budynków w Legnickim Polu. Ze zbioru K.Makowca
Legnickie Pole z lotu ptaka. Karta pocztowa ze zbioru K.Makowca
Budynek wchodzący w skład kompleksu szkoły kadetów w Legnickim Polu. Karta pocztowa ze zbioru K.Makowca
Siedziba szkoły kadetów oraz kościół katolicki p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi na karcie pocztowej z 1912 r. ze zbioru K.Makowca
Budynek i wnętrze kościoła p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi w Legnickim Polu. Karta pocztowa z lat 30. XX w. ze zbioru L.Moszyńskiego
Rynek w Legnickim Polu. Karta pocztowa z 1940 r. ze zbioru K.Makowca
Kościół p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi oraz dawny dom kadetów w Legnickim Polu. Karta pocztowa z 1904 r. ze zbioru K.Makowca
Pałac Blüchera w Legnickim Polu. Karta pocztowa z 1913 r. ze zbioru K.Makowca
Gospoda Marschall Vorwärts prowadzona przez Oswalda Friebelsa w Legnickim Polu. Karta pocztowa ze zbioru K.Makowca
Przyszły prezydent Niemiec Paul von Hindenburg jako uczeń Szkoły Kadetów w Legnickim Polu. Karta pocztowa przedstawiająca fotografię wykonaną w 1860 r.
Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi oraz zabudowania klasztorne w Legnickim Polu na grafice Bodo Zimmernanna. Karta pocztowa z 1926 r. ze zbioru L.Moszyńskiego
Budynek i wnętrze kościoła p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi. Karta pocztowa ze zbioru W.Ziętka
Centrum Legnickiego Pola z kościołem św. Trójcy na pierwszym planie i stojącym w głębi kościołem p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi. Karta pocztowa ze zbioru L.Moszyńskiego
Pozdrowienia z Legnickiego Pola. Widok kościoła p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi. Karta pocztowa ze zbioru L.Moszyńskiego
Pozdrowienia ze Szkoły Kadetów w Legnikim Polu. Karta pocztowa z 1913 r. ze zbioru L.Moszyńskiego
Kasyno oficerskie w Legnickim Polu. Karta pocztowa z 1902 r. ze zbioru L.Moszyńskiego
Centrum Legnickiego Pola z kościołem św. Trójcy na pierwszym planie i stojącym przed nim pomnikiem poświęconym poległym mieszkańcom wsi podczas wojen z 1866, 1870-71 i 1904-05 r. Karta pocztowa z 1916 r.
Legnickie Pole. Centrum wsi z widokiem na ewangelicki kościół Św. Trójcy i katolicki kościół św. Jadwigi. Karta pocztowa ze zbioru L.Moszyńskiego
Barokowy kościół p.w. Krzyża Świętego i Świętej Jadwigi wg. rysunku W.Hagera. Karta pocztowa ze zbioru L.Moszyńskiego
Legnickie Pole. Kościół p.w. Św. Trójcy, dom ewangelickiego proboszcza oraz sklep Adolfa Kremsa. Karta pocztowa z 1904 r. ze zbioru L.Moszyńskiego
Panorama wsi Legnickie Pole. Karta pocztowa z 1944 r. ze zbioru K.Makowca
|
|
|